Interview met Bleyenberg Stefaan-Ait Messaoud

Barrage Ait Messaoud (Nieuw karperwater in Marokko)

Wij, van de VBK redactie, kennen Stefaan Bleyenberg niet alleen als bestuurslid van het VBKvzw sinds de oprichting in 1993, maar ook als fervent ‘old school’-lief­hebber van het karpervissen (sinds 1974). Hij is een goede vriend van Marc Vergauwen, die in Marokko in 2007 succes­vol Morocco Carp Fishing heeft opgericht. Ondertussen hebbenhonderden vissers van over de gehele wereld Marokko bezocht om er te karperen en te genieten van unieke karpers in die unie­ke omgeving. Insiders weten dat Stefaan altijd nauw betrokken is geweest bij de algemene organi­satie van MCF en de laatste 14 ja­ren steeds 2 ô 3 keer per jaar naar Marokko is geweest om er zelf zijn hengels uit te gooien. Tijd om even te vragen hoe het heden ten dage reilt en zeilt, met het karpe­ren in Marokko?

VBK: Er is een tijd ge­weest dat ‘karperen in Marokko’ niet uit het nieuws te branden was, maar ik heb de indruk dat er de laatste jaren nog weinig ‘nieuw’ nieuws te vernemen was?

Ja, dat klopt. Dat komt natuurlijk ook omdat Morocco Carp Fishing, sinds juli 2016, niet langer de pacht heeft over het stuwmeer Bin El Ouidane. Er heerst veel onduidelijkheid over hoe dat nu precies tot stand is gekomen. Ik hoop dat met het verschijnen van dit interview het één en ander zal duidelijk worden, voor iedere geïnteresseerde.

VBK: Kan je even dui­delijk schetsen hoe het karpervissen in Marok­ko geëvolueerd is en wat de huidige situatie is van Morocco Carp Fishing?

Ik kan er ondertussen een boek over schrij­ven, maar ik zal het houden bij een zeer korte samenvatting van het verleden. Goed, hier gaan we. In 2006, heb ik samen met ‘de ontdekker’ van het stuwmeer Bin El Ouidane (in Marokko), Marc Vergauwen, aldaar een 8-daagse vissessie gedaan. De resultaten waren toen even onverhoopt als ongekend. We vingen toen, als eerste ‘hengel’-vissers op het meer, meer dan 2 ton karper waaronder 6 dikke veertigers en een vijftigtal dertigers en nog een 150-tal twintigers. Stuk voor stuk nooit-eerder-ge­vangen juwelen van karpers met verbluf­fende schubbenpatronen. Na deze sessie heeft Marc Vergauwen, Morocco Carp Fis-hing (MCF) opgericht en vanaf 2007 kon de hele karperwereld mee genieten van dit uitgelezen karperwater. MCF is vervolgens, in korte tijd, over de hele wereld bekend geworden als de enige legale pachter/uit­bater van de karpervisrechten op Bin El Ouidane. MCF had voor dit stuwmeer een drie-zes-negen contract met de Marok­kaanse autoriteiten, tot en met juni 2016. In het voorjaar van 2016 heeft Marokko dus een nieuwe aanbesteding uitgeschre­ven voor een nieuw drie-zes-negen con­tract voor de karpervisrechten op Bin El Ouidane. Twee partijen hebben een offerte ingediend en uiteindelijk is het nieuwe contract gegund geweest aan de andere partij, een lokale Marokkaan. Die heeft een nieuwe firma opgericht en een soort van ‘MCF – copy paste’ gedaan (zelfs de naam, bijna volledig, gekopieerd, nl. Morocco Carp, wat nogal wat verwarring geeft op Google) en voert nu het beleid op BEO. Sinds 1 juli 2016 draagt MCF dus geen en­kele verantwoordelijkheid meer, niet admi­nistratief, niet operationeel, wat betreft de karpervisserij op Bin El Ouidane! Laat U dus niet misleiden, de enige juiste website van Morocco Carp Fishing is nog steeds www.moroccocarpfishing.com en Morocco Carp Fishing is nu actief op een ander stuwmeer, nl. Barrage Ait Messaoud!

VBK: Bin El Ouidane en de hele opstart van de karpervisserij aldaar is uiteindelijk alleen maar mogelijk geweest door Marc Vergauwen zijn vi­sie, passie en eindeloze gedrevenheid. De pacht over Bin El Ouidane ver­liezen, in juni 2016, moet toch wel zeer wrang ge­smaakt hebben voor Marc?

We zijn nu bijna drie jaar verder… Weet je hoe het ondertussen met de vis­serij op Bin El Ouidane verder is vergaan?

Uiteraard was de nasmaak zeer bitter, ook voor alle medewerkers trouwens. Als je locaal met de mensen spreekt, wordt wat Marc daar plaatselijk bereikt heeft, nog steeds als ‘schier onmogelijk’ bestempeld! Uiteindelijk zag Marc het resultaat van 9 jaren hard werken ‘zomaar’ in de handen van ‘een Marokkaan’ worden gegeven. Maar, en dat typeert Marc ook weer, van opgeven was geen sprake. Hij ging op zoek naar een ander geschikt meer. Over ‘hoe de visserij daar nu momenteel gerund wordt’ wil ik mij niet uitlaten. Dat kan men uit­voerig terugvinden op de sociale media, neem ik aan. Maar er is wel iets anders aan de hand. Achteraf bleek dat nét op dat moment, juni 2016, Bin El Ouidane een zeer zware periode te verwerken kreeg. Het regende niet meer! Van juli 2016 tot en met de winter van 2017/2018 heeft het slechts nog sporadisch geregend en het waterpeil begon ongekend snel tot een zéér laag niveau te zakken. Wat ge­beurde er vervolgens? Op de ondiepere delen van het meer ontstond er poelvor­ming wat het gemakkelijk maakte voor de plaatselijke beroepsvisserij om die poelen helemaal leeg te vissen. Het water stond op een gegeven moment ongeveer 35 m beneden maximumniveau, wat maakte dat het meer nog voor slechts ongeveer 20% gevuld was en vrijwel de helft van de, normale, totale toppervlakte stond hele­maal droog. De plaatselijke beroepsvisserij bleef maar doorvissen, nu geconcentreerd op een relatief kleine oppervlakte van het meer, met alle gevolgen van dien… Kwam daar nog eens bij dat daar waar er nog wa­ter stond, de bodem bestond voornamelijk uit een dikke laag fijn sediment (blubber) dat de afgelopen 50 jaren naar de diepe­re delen van het meer was afgezakt. Als gevolg daarvan nam het water een brui­ne kleur aan en in verschillende poelen kreeg men zelfs te maken met stank en vissterfte! In het voorjaar van 2018 is het dan weer fel en veel beginnen regenen waardoor de huidige waterstand terug tot 60% is gekomen. Naar verluidt zou het vissen momenteel blijkbaar ‘moeilijk’ zijn en wordt er nog slechts sporadisch grote mooie karper gevangen. Er is wel hoop! Er worden ook wel relatief veel kleine(re) kar­pers gevangen (broed van 2018). Een meer als Bin El Ouidane zal zich op middellange termijn wel herstellen, denk ik. Tenminste, op voorwaarde dat het terug gaat regenen in normale hoeveelheden want momen­teel, winter 2018/2019 heeft het weer bijna niets geregend en dat zou wel eens de 2e catastrofe kunnen worden in zeer korte tijd! Ook hier begint men de woorden ‘changement climatique’ regelmatig te ho­ren, bang afwachten dus…

VBK: Juni 2016, op zoek naar een nieuw water dus?

Ja, en dat was sneller gezegd dan gedaan! Verschillende meren werden gezocht, be­zocht en ‘getest-bevist’. Fantastisch mooie meren gezien, maar algauw bleek dat een geschikt nieuw meer vinden geen si­necure zou worden en het werd een zeer intensieve tijd voor Marc. Niet alleen het potentieel van zo’n meer is belangrijk maar ook, het huidige visbestand, de lig­ging, toegankelijkheid, visrechten, lokale overheden, eventuele beroepsvisserij en nog zoveel dingen meer… om het tot een mogelijk succes te brengen. Marc is gaan testvissen nabij Agadir, Marrakech en op verschillende meren in de wijde omgeving van de driehoek Casablanca, Marrakech en Beni-Mellal.

VBK: Je hebt wel zo’n ‘nieuw’ meer gevonden?

Welja, na een maandje testvissen op Bar­rage Lala Takerkoust, nabij Marrakech, is Marc uiteindelijk terecht gekomen op Barrage Al Massira. Een immens groot stuwmeer van maar liefst 14.000 ha! Er is daar een mooi karperbestand aanwezig en de weinige vissers die er via MCF geweest zijn hebben er allemaal karper gevangen. De schubkarpers bleken allemaal van de zelfde bloedlijn afkomstig. Lange, smalle (in de hoogte) en brede vissen. Wij noem­den ze ‘turbo’s’ of ‘torpedo’s’. We hebben ze kunnen vangen tot zo’n 13 kg. De spiegels, minder in getale, waren ook aanwezig maar, opvallend, allen ‘aan de mage­re kant’. We vingen ze tot zo’n 10 kg. Van plaatselijke beroepsvissers (nog zo’n nega­tief gegeven voor Marc’s doeleinden) hoor­den we dat ze gevangen werden tot 20 kg, maar dat hebben wij nooit daadwerkelijk te zien gekregen! Op het water was ooit ook Tilapia uitgezet en die was massaal beginnen kweken. De plaatselijke beroeps­vissers hebben er jarenlang goed aan ver­diend, maar het volgende begon zich voor te doen: tilapia’s zijn herbivoren (planteneters), maar door de grote toe­vloed van kweek was er een tekort aan voedsel ontstaan. In het hele meer was alle ‘groen’ verdwenen. Dit was waarschijnlijk ook de reden waarom de karpers zo rela­tief mager waren. Vervolgens is de Tilapia, gaandeweg, massaal voedsel gaan zoe­ken in de bodem waardoor ze een mod­dersmaak verkregen. Tegenwoordig wordt daar elke gevangen tilapia opengesneden. Heeft ie zwart (modder) in de maag gaat ie de vuilbak in, wordt er geen modder ont­dekt dan gaat ie naar de lokale markten. Verre van ideaal allemaal om er een mooi karperwater van te maken. We vingen die tilapia ook regelmatig aan de boilie, trou­wens. Uiteindelijk bleek de logistiek nog de grootste struikelblok om deze operatie tot een goed einde te brengen. Na grote investeringen, zowel financieel als operati­oneel, werd Barrage Al Massira uiteindelijk ‘afgeschreven’ als nieuw water voor MCF.